Członek zarządu stowarzyszenia a składki ZUS

28 lipca 2017

Dnia 20 maja 2016 r. weszła w życie nowelizacja ustawy prawo o stowarzyszeniach z dnia 7 kwietnia 1989 r. (Dz.U.2015.1393 - j.t.) (dalej jako: „Ustawa”), która swym zakresem objęła sporą jej część. Zmianie uległ art. 2 Ustawy, który w poprzednim stanie prawnym stanowił, że działalność stowarzyszenia opiera się na społecznej pracy członków stowarzyszenia oraz przewidywał możliwość zatrudnienia pracowników przez stowarzyszenie. Zgodnie z nową treścią w art. 2 ust. 3 Ustawy ustawodawca dodał możliwość zatrudnienia zarówno osób spoza stowarzyszenia, jak również członków stowarzyszenia za wynagrodzeniem. Znowelizowany art. 10 ust. 1 pkt 5a Ustawy daje ponadto uprawnienie władzom stowarzyszenia do określenia w statucie możliwości otrzymywania przez członków zarządu wynagrodzenia za czynności pełnione w związku z funkcją członka zarządu.  

Po wejściu w życie opisanych powyżej przepisów wielokrotnie spotykaliśmy się z zapytaniami naszych Klientów dotyczącymi dopuszczalnych form zatrudnienia członków zarządu. Nie ulega wątpliwości, iż mogą być oni zatrudnieni zarówno w oparciu o umowę o pracę, jak i  umowy cywilnoprawne. Niemniej jednak zatrudnienie - czy to na podstawie umowy o pracę czy umowy cywilnoprawnej - wiąże się z stosunkowo dużymi obciążeniami finansowymi. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom naszych Klientów staraliśmy się znaleźć rozwiązanie, które pozwoli na ograniczenie przedmiotowych obciążeń. Korzystnym, choć nie jedynym rozwiązaniem, jest oparcie zatrudnienia członka zarządu stowarzyszenia na podstawie aktu powołania tj. uchwale właściwego organu stowarzyszenia (najczęściej walnego zgromadzenia członków). W obowiązującym stanie prawnym brak jest w opisanej sytuacji obowiązku odprowadzania obowiązkowych składek na ubezpieczenie społeczne, co znacząca zmniejsza obciążenia finansowe.

Zasady opłacania tzw. „składek ZUS” zostały uregulowane w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. ( Dz.U.2016.963 j.t.) (dalej jako: „ustawa o ZUS”), której art. 6 zawiera katalog podmiotów podlegających obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu. Przyjmuje się, że  wyliczenie, które zostało zawarte w treści tego artykułu jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty. Wśród osób, na których ciąży obowiązek opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne, ustawa o ZUS – co istotne –  nie wymienia członków zarządu otrzymujących wynagrodzenie w związku z pełnioną przez nich funkcją na podstawie aktu powołania. Podkreślenia wymaga, że powyższe stwierdzenie odnosi się do sytuacji, gdy członka zarządu nie łączy umowa innego rodzaju ze stowarzyszeniem. Innymi słowy, wyłączną podstawą zatrudnienia członka zarządu jest stosunek organizacyjno-prawny, jakim jest powołanie w rozumieniu Ustawy. Taki obowiązek powstanie natomiast, gdy realizacja zadań i wypłacania wynagrodzenia członkowi zarządu będzie odbywało się zarówno na podstawie powołania, jak i odrębnej umowy o pracę lub umowy o podobnym charakterze, do której mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego.

Podsumowując pełnienie funkcji członka zarządu stowarzyszenia powołanego na mocy uchwały walnego zgromadzenia członków, nie stanowi samoistnego tytułu rodzącego obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie społeczne. W związku z tym po stronie stowarzyszenia nie powstaje obowiązek naliczania, potrącania i odprowadzania od wynagrodzenia członka zarządu stowarzyszenia powołanego w ten sposób składek na ubezpieczenie społeczne.

Karolina Piątkowska

Skontaktuj się z nami:

tel. (+48) 61 307 19 19 
e-mail: office@rpwe.pl