Zabezpieczenia w umowach kredytowych stosowane zamiast bankowych tytułów egzekucyjnych

11 maja 2016 r.

Usunięcie instytucji BTE z prawa polskiego powoduje konieczność ustanowienia innego zabezpieczenia chroniącego interesy banków. W pierwszej kolejności należy wskazać, iż instytucją bardzo zbliżoną do bankowego tytułu egzekucyjnego jest oświadczenie o poddaniu się egzekucji na podstawie art. 777 § 1 pkt. 4 Kodeksu postępowania cywilnego. Wskazane zabezpieczenie stanowi akt notarialny, który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej oraz wskazuje termin wykonania obowiązku lub zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie. Stosowanie tego rodzaju zabezpieczenia jest o tyle wygodne dla banków, iż podobnie jak w przypadku BTE nie ma potrzeby przeprowadzania postępowania sądowego do dochodzenia należności banków. Do wszczęcia egzekucji wystarczy bowiem uzyskanie sądowej klauzuli wykonalności na ten akt. Oczywiście zastosowanie tego rodzaju zabezpieczenia umowy kredytu niewątpliwie spowoduje wzrost kosztów jego uzyskania, albowiem koszty uzyskania kredytu zostaną powiększone o koszt sporządzenia aktu notarialnego zawierającego omawiane oświadczenie u notariusza.

Poza wskazanym powyżej oświadczeniem o poddaniu się egzekucji jest szereg środków zabezpieczenia kredytów, które mogą stosować banki. Przede wszystkim należy wskazać, iż Trybunał Konstytucyjny w wyżej wspomnianym wyroku sam wskazał, iż jednym z nich jest weksel, stosowany obecnie głównie przy umowach leasingu. Dochodzenie roszczeń z weksla wymaga jednakże przeprowadzenia pełnego postępowania sądowego w trybie postępowania nakazowego.

Banki mogą oczywiście żądać od kredytobiorców innych zabezpieczeń, wśród których z pewnością można wymienić poręczenia, hipoteki oraz zastawy. Jak się  jednakże wydaje, wskazane powyżej instytucje, w związku z tym, iż będą wymagały przeprowadzenia pełnego postępowania sądowego, najczęściej w trybie zwykłym, będą rzadziej stosowane przez banki, niż oświadczenie o poddaniu się egzekucji.

Kończąc, warto również zauważyć, iż w chwili obecnej brak jest przepisów przejściowych, określających możliwość stosowania bankowych tytułów egzekucyjnych po 1 sierpnia 2016 roku, w stosunku do których wszczęte zostały postępowania klauzulowe przed tym terminem. Jeśli  ustawodawca nie zdoła ich uchwalić do czasu uchylenia BTE, powyższa kwestia może stać się poważnym problemem dla banków. 

Krystyna Cent

aplikant radcowski

Skontaktuj się z nami:

tel. (+48) 61 307 19 19 
e-mail: office@rpwe.pl